In Noord-Europa wordt de framboos vaak gekweekt als haag, aanvankelijk voor zijn vruchten, maar later ook als tuinspecimen. De soort vereist geen speciale zorg als de omstandigheden gunstig zijn. De vrucht heeft een zoetzure smaak die per cultivar sterk verschilt; die welke in supermarkten worden verkocht, zijn doorgaans minder smakelijk dan de rechtstreeks verkochte bijproducten.

De framboos is een kleine maar krachtige bes. Het zit vol antioxidanten en kan worden gekweekt in een minimale ruimte of wanneer er geen toegang is tot chemische meststoffen. Frambozenbladeren zijn diepgroen aan de bovenkant en wit en behaard aan de onderkant. De rand is getand of gekarteld. De basis is afgerond en de punt is puntig.

De teelt van de framboos

De opbrengsten per hectare zijn aanzienlijk en elk jaar verspreidt de frambozenteelt zich snel, dankzij de "made in Italy"-productie die zeer gewaardeerd wordt in de wereldexport. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er in ons land inmiddels zo'n 4 duizend gespecialiseerde bedrijven zijn die zich met deze specialiteit bezighouden, met bijna 50 duizend hectare teelt en een totale omzet die op bijna 100 miljoen euro per jaar kan worden geschat.

Vanuit milieuoogpunt is het eenvoudig om te verbouwen wat het best tegemoet komt aan de nieuwe behoeften van onze samenleving, die haar aandacht steeds meer heeft verlegd naar een duurzame relatie met de natuur. Het gaat met name om gewassen die zijn ontworpen om zoveel mogelijk verenigbaar te zijn met traditionele landbouwactiviteiten, waarbij wordt geproduceerd op goed gemoderniseerde en natuurlijk vruchtbare grond, een praktijk die ondenkbaar zou zijn voor geïntensiveerde en genetisch gemodificeerde gewassen.

De vruchtbaarheid van de bodem komt ook tot uiting in de opbrengst: frambozenaanplantingen garanderen een gemiddelde opbrengst van meer dan 20 kwintaal per hectare, hoewel het gemakkelijk is om de 40 kwintaal te overschrijden. Een resultaat dat vaak veel hoger is dan dat van andere tuinbouwgewassen

De framboos is gemakkelijk te herkennen aan zijn grote, bladverliezende bladeren met vrij langwerpige lobben die eindigen in een afgeronde top; ze variëren in lengte van 5 tot 10 cm, maar bij de rassen met kleinere vruchten zijn de bladeren kort en breder. De bessen zijn groen als ze opengaan, dan dieprood tot geeloranje als ze in de vroege herfst tot zwart rijpen.

De aanwezigheid van talrijke motten en vlinders op een plaats is een aanwijzing dat daar goede voedselbronnen zijn (zoals frambozen). Ook de voortplanting van insecten is afhankelijk van de aanwezigheid van de plant: het stuifmeel van de vrucht is bijzonder nuttig voor de productie van de kleurrijkste diersoorten, namelijk de entomofage zevenstippige nachtvlinders van de familie Noctuidae. De insecten die we 's morgens zien als dragers van bloemen

De framboos kan worden gebruikt om een dessert te maken met melk, suiker en room of anders gebakken, zoals peren en bessen. De zuigelingen kunnen worden gebruikt om smaak te geven aan in gesmolten melk gekookte gerechten door honing aan het eindproduct toe te voegen; in de traditionele Noord-Europese keuken wordt het product trifle genoemd. Vrijwel alle delen van de plant worden gebruikt, vooral de gedroogde schors en bladeren. De wortel kan worden gebruikt als ingrediënt voor diverse gekookte gerechten; na het spoelen wordt hij bijna volledig als groente geconsumeerd, anderen gebruiken ook de zaden (ook in de vorm van sap).

Frambozen worden als specerij toegevoegd aan gebak in plaats van vanille of worden los verkocht met toevoeging van sinaasappelsap of poedersuiker. Medisch gezien wordt framboos gebruikt bij voorjaarsgriep of een hardnekkige hoest. Het wordt ook gebruikt als levermiddel en is een krachtige "febrifuge".

De frambozenschillen zijn vlezig en sappig en zeer geliefd, vooral in de oosterse keuken. Het meest gebruikelijke recept bestaat er echter in ze te koken met bruine suiker of andere natuurlijke zoetstoffen, melk, zetmeel (bv. stracchina) en andere ingrediënten. Het resultaat is een soort gelei die vervolgens met room kan worden geserveerd of kan worden opgeklopt en als boter op een koekje kan worden gesmeerd.

Welke vitaminen heeft de framboos?

Met 34 calorieën per 100 gram, zijn hier de waarden

72% koolhydraten
16% lipiden
12% eiwit
Concreet zorgt 100 gram frambozen voor

84,6 g water
1 g eiwit
0,6 g lipiden (inclusief omega-3 vetzuren)
6,5 g oplosbare suikers
7,4 g vezels
Onder de vitaminen en mineralen, 100 g frambozen leveren:

25 mg vitamine C
0,5 mg niacine
0,05 mg thiamine
0,02 mg riboflavine
13 µg vitamine A (retinol equivalent)
vitamine K
pantotheenzuur
biotine
vitamine E
folaten
220 g kalium
52 mg fosfor
49 mg calcium
3 mg natrium
1 mg ijzer
mangaan
koper
magnesium

Het beste seizoen

De roodgekleurde vruchten zijn een heerlijke traktatie aan het einde van de zomer en het begin van de herfst. Deze zoete bessen zijn in het seizoen van augustus tot september en kunnen in die periode vers worden gevonden, maar de prijs kan oplopen als u ze vindt buiten de periode waarin het teeltgebied het grootst is.

Zwarte framboos

De zwarte frambozenplant is een andere soort dan de rode frambozen die in de winkels liggen. De vruchten van deze planten hebben ook een andere smaak en textuur dan de rode.

Hoe ze te eten

De framboos is een kwetsbare vrucht die met zorg moet worden behandeld. Hoe meer ze worden aangeraakt, hoe minder hun vorm en textuur intact blijven. Als u ze van de plant wilt eten, zijn rijpe exemplaren buiten de koelkast slechts enkele uren houdbaar als ze niet onmiddellijk na het plukken worden opgegeten!